Bugün BM İnsan Hakları Konseyi’nin 54. oturumunda, insan hakları savunucusu Cheick Mkhaitir adına Humanists International tarafından yapılan bir açıklamada, “irtidat” (dinî inancından dönme) ve “dine küfür” gibi suç sayılan dini yasaların, Moritanya’da köleliği ortadan kaldırmayı zorlaştıran önemli bir engel olduğu vurgulanmış ve bunların kaldırılması çağrısında bulunulmuştur. Bu açıklama, Moritanya’daki durumu rapor etmek üzere ziyarette bulunan “çağdaş kölelik biçimleri özel raportörü” Tomoya Obokata ile gerçekleştirilen Etkileşimli Diyaloğun bir parçası olarak yapılmıştır. 

Mkhaitir, Moritanya’dan köken alan bir insan hakları savunucusu ve köleliğe karşı aktivist olarak, dini kullanarak kast sistemini ve köleliği meşrulaştırmayı eleştiren bir makale yayınladıktan sonra Mauritanya’da “irtidat (dinî inancından dönme)” suçundan hapse atılmıştır.

Mkhaitir’in Arapça olarak sunduğu açıklama, Özel Raportörün Raporu’nun bulgularından birini desteklemiş; yani Moritanya’da köleliği sürdürmek için dinin hala araçsallaştırıldığını belirtmiştir. Mkhaitir daha sonra, alay ve irtidat yasalarının bunun devam etmesine katkı sağladığını belirtmiştir.

Açıklamasında şu ifadeler yer almıştır: “Bu yasalar, bireyin haysiyeti üzerine dinin kötüye kullanılmasını koruyan bir sisteme izin verir ve dinî gerekçelerle meşrulaştırılan uygulamaların eleştirilmesini sansürler.” Açıklama ayrıca bu tür yasaların “insan hakları savunucularını susturmak ve suçlamak için silah olarak kullanıldığını” belirtmiştir.

Açıklama, köleliği destekleyen kültürün, Mkhaitir gibi köleliği kınamış olanların dine küfür ve irtidat suçlamalarıyla keyfi tutuklama ve gözaltı tehdidi olmadan bunu yapabildiği durumlarda değiştirilebileceğini vurgulayarak, Moritanya’da kölelik uygulamalarının yok edilmesinde dine küfür ve irtidat yasalarının kaldırılmasını talep etmiştir.

Cheick Mkhaitir, 2014 yılında Mauritanya Ceza Kanunu’nun 306. maddesi uyarınca Peygamber’e hakaret suçundan ölüm cezasına çarptırıldı. Moritanya’da köleliği ve köle benzeri uygulamaları haklı çıkarmak için belirli dinî metinlerin kullanımını eleştiren bir yazı yazmıştı. 2019 yılında, birçok BM Özel Raportörü ve Humanists International dahil birçok STK’nin çağrısı üzerine serbest bırakıldı. Serbest bırakılmasından sonra Moritanya’dan ayrıldı, ancak insan hakları ihlallerini ve Moritanya hükümetinin başarısızlıklarını eleştiren bir ses olarak kalmaya devam etmektedir. 2021’de Mkhaitir, Mauritanya’da kölelik uygulamaları ve kölelik karşıtı aktivistlerin zulmünü de içeren hak ihlallerini kınayan bir başka açıklama yapmıştır.

Haberin Kaynağı